Gaixotasuna ezagutu
Zer da PARKINSONA?
Parkinsona nerbio-sistema zentralaren nahasmendu neurodegeneratiboa da, eta substantzia beltzean aurkitzen diren neurona dopaminergikoen heriotza progresiboa du ezaugarri, gongoil basalen parte den mesentzefaloaren eremu bat.
Neurona dopaminergikoek dopamina neurotransmisore gisa erabiltzen dute.
Zer da dopamina eta zergatik da hain garrantzitsua?
Dopamina neurotransmisore bat da, hau da, molekula bat, eta mezu bat eramaten du sortzen duten neuronetatik beste zelula batzuetara.
Neurotransmisore horrek gongoil basalen sistema modulatzen du, eta, besteak beste, mugimendua kontrolatzen du.
Substantzia horren maila egokirik gabe, Parkinson gaixotasunean ohikoak diren dardara, zurruntasuna eta geldotasuna agertzen dira, baina motibazioa, saria, gogo-aldartea, kognizioa, ikaskuntza, memoria, edoskitzea eta funtzio gastrointestinala prozesuetarako ere garrantzitsua da.
Nori eragiten dio gaixotasunak eta zeintzuk dira horren kausak?
Parkinson gaixotasunak batez ere 60 urtetik gorakoei eragiten die, baina intzidentzia handitu egiten da adinean aurrera egin ahala, eta ez da oso ohikoa heldu gazteetan. Hala ere, ez da adin-talde honetan ematen bakarrik.
Alzheimerraren atzetik, Parkinsona bigarren gaixotasun neurodegeneratibo ohikoena da.
Gaixotasunaren kausa nagusiak jatorri ezezagunekoak dira, baina hainbat faktoreren konbinazioaren ondorio izan daitekeela uste da.
Adina
Faktore genetikoak
Ingurumen-faktoreak
Hala eta guztiz ere, ez dago argi nola elkarreragiten duten faktore genetikoek eta ingurunekoek gaixotasuna sortzeko.
Bestalde, gero eta lotura handiagoa dago Parkinson gaixotasunaren eta digestio-sistemaren artean; izan ere, ikerketek iradokitzen dutenez, hesteetako bakterien desoreka gaixotasunaren garapenarekin lotuta egon daiteke.
Horrek guztiak tratamendurako bide berriak irekitzen ditu.